Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm – Hướng dẫn chi tiết

Việc xin Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm là bước bắt buộc đầu tiên khi mở cửa hàng, nhà hàng hoặc cơ sở sản xuất, chế biến kinh doanh thực phẩm. Theo Luật An toàn thực phẩm, cơ sở muốn được cấp giấy này phải có “đủ điều kiện đảm bảo an toàn thực phẩm” và đã đăng ký ngành nghề liên quan trong Giấy phép kinh doanh.

Giấy phép VSATTP thường có hiệu lực 3 năm, sau đó cơ sở phải hoàn thành thủ tục cấp lại trước khi hết hạn. Việc chuẩn bị kỹ càng sẽ giúp chủ cơ sở đăng ký thành công nhanh chóng, tránh bị xử phạt vì vi phạm quy định.

Đối tượng bắt buộc và quy định pháp lý

Đối tượng cần cấp phép: Tất cả cơ sở sản xuất, kinh doanh thực phẩm – từ quán ăn, nhà hàng, cơ sở chế biến đến doanh nghiệp sản xuất – đều phải xin giấy phép VSATTP, trừ trường hợp được miễn theo Nghị định 15/2018/NĐ-CP. Ví dụ, cửa hàng nước giải khát, cơ sở sản xuất bánh kẹo, hoặc siêu thị đều phải có giấy chứng nhận ATTP trước khi kinh doanh.

Luật An toàn thực phẩm 2010 (Điều 34, 36) quy định rõ đối tượng và thủ tục cấp phép: chỉ khi đáp ứng đầy đủ điều kiện VSATTP và đã đăng ký ngành, nghề thực phẩm thì mới được cấp Giấy chứng nhận.

Để đảm bảo chuyên môn và giảm thiểu rủi ro pháp lý, chủ cơ sở nên tìm hiểu thông tin từ Sở An toàn thực phẩm TP.HCM (nếu kinh doanh tại HCM) hoặc cơ quan chuyên ngành tương ứng. Ví dụ, Sở ATTP TP.HCM và Chi cục Vệ sinh ATTP các tỉnh được giao nhiệm vụ cấp giấy phép cho các cơ sở dịch vụ ăn uống. Việc nắm rõ cơ quan có thẩm quyền tiếp nhận hồ sơ sẽ giúp bạn nộp đúng nơi, rút ngắn thời gian xin phép.

Điều kiện và hồ sơ xin cấp giấy phép

Trước khi nộp hồ sơ, cơ sở cần đảm bảo đủ điều kiện về cơ sở vật chất và nhân sự. Cụ thể:

• Cơ sở có mặt bằng, khu vực sản xuất kinh doanh thực phẩm đáp ứng yêu cầu VSATTP: bếp chế biến riêng biệt, dụng cụ sống – chín tách biệt, công cụ nấu nướng và khu bảo quản an toàn, tránh côn trùng và ô nhiễm.
• Nguyên liệu, thực phẩm phải rõ nguồn gốc; cơ sở lưu mẫu thức ăn; quy trình chế biến và bảo quản rõ ràng, ghi chép đầy đủ.
• Nhân sự đạt chuẩn: Chủ cơ sở và nhân viên chính phải khám sức khỏe định kỳ tại cơ sở y tế đạt cấp huyện trở lên, và có giấy chứng nhận đã hoàn thành khóa đào tạo kiến thức về ATTP. Theo atvstp.org.vn, 80% câu hỏi kiểm tra kiến thức là điều kiện để được cấp giấy.

Hồ sơ đề nghị Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm gồm các thành phần chính (theo Điều 36 Luật ATTP và hướng dẫn của cơ quan chức năng):

• Đơn đề nghị Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm (theo mẫu quy định).
• Bản sao công chứng Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh (hoặc ĐKKD ngành thực phẩm).
• Sơ đồ mặt bằng cơ sở và khu vực xung quanh; sơ đồ quy trình sản xuất, chế biến, bảo quản thực phẩm.
• Bản thuyết minh cơ sở vật chất, trang thiết bị, dụng cụ bảo đảm điều kiện VSATTP (mô tả khu bếp, khu bảo quản, …).
• Giấy khám sức khỏe của chủ cơ sở và nhân viên chính (bản công chứng).
• Giấy chứng nhận đã tập huấn kiến thức ATTP của chủ cơ sở và nhân viên (bản công chứng).
• Nếu có, giấy tờ liên quan như phiếu kiểm nghiệm nguồn nước hoặc tài liệu chứng minh nguồn gốc nguyên liệu, bản cam kết đảm bảo ATTP theo mẫu (nếu cơ quan chức năng yêu cầu).

(Hình ảnh minh họa: Sơ đồ quy trình xin cấp giấy phép ATTP tại cơ quan chức năng.)

Sau khi chuẩn bị đầy đủ hồ sơ theo yêu cầu nêu trên, bạn đã sẵn sàng chuyển sang bước nộp hồ sơ chính thức.

Quy trình Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm

Quy trình cơ bản để xin Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm gồm các bước sau:

1. Chuẩn bị hồ sơ và nộp: Đơn vị, cá nhân điền Đơn đề nghị cấp phép và tập hợp hồ sơ như danh mục trên. Tại TP.HCM, hồ sơ thường được nộp tại Sở An toàn Thực phẩm TP.HCM (trường hợp kinh doanh dịch vụ ăn uống, sản xuất thực phẩm). Ví dụ, một nhà hàng ở HCM sẽ nộp hồ sơ tại Sở ATTP thành phố. Ở các địa phương khác, hồ sơ có thể nộp tại Chi cục VSATTP thuộc Sở Y tế, hoặc Sở Công Thương/Sở NN-PTNT tùy theo loại sản phẩm kinh doanh.
2. Tiếp nhận và thẩm định hồ sơ: Trong 5–15 ngày làm việc kể từ khi nhận đủ hồ sơ hợp lệ, cán bộ sẽ kiểm tra tính hợp lệ. Nếu hồ sơ thiếu thông tin, cơ quan sẽ yêu cầu bổ sung. Nếu hồ sơ hợp lệ, thường trong vòng 15 ngày cơ quan có thẩm quyền sẽ tổ chức đoàn kiểm tra thực tế tại cơ sở.
3. Kiểm tra thực tế và cấp giấy phép: Đoàn thẩm định (gồm cán bộ ATTP và có thể có chuyên gia) sẽ đến đánh giá trực tiếp điều kiện vệ sinh cơ sở. Nếu cơ sở đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm, giấy chứng nhận sẽ được cấp trong 5 ngày làm việc tiếp theo. Giấy chứng nhận có hiệu lực 3 năm kể từ ngày ký cấp. Nếu chưa đạt yêu cầu, cơ quan sẽ có văn bản hướng dẫn khắc phục hoặc từ chối kèm lý do.
4. Theo dõi và gia hạn: Sau khi cấp giấy phép, cơ quan chức năng có thể kiểm tra định kỳ hoặc đột xuất để đảm bảo cơ sở tiếp tục tuân thủ quy định. Trước khi giấy phép hết hạn, chủ cơ sở cần nộp hồ sơ xin cấp lại giấy phép để được tiếp tục kinh doanh hợp pháp.

Theo khuyến cáo của các chuyên gia ATTP, chủ cơ sở nên làm thủ tục này trước khi hoạt động và thường xuyên rà soát cập nhật kiến thức để đáp ứng yêu cầu. Đơn vị tư vấn ATTP uy tín cho biết họ đã “tư vấn và hỗ trợ cho rất nhiều cửa hàng, quán ăn, cơ sở và doanh nghiệp kinh doanh thực phẩm” về thủ tục này.

Việc hợp tác với các chuyên gia kinh nghiệm – như công ty TNHH Tiêu Chuẩn Chất Lượng Việt Nam – sẽ giúp bạn hoàn thiện hồ sơ pháp lý nhanh và chính xác hơn. Theo giới thiệu của công ty, họ cung cấp “giải pháp toàn diện, hỗ trợ doanh nghiệp từ tư vấn luật, hoàn thiện thủ tục xin cấp giấy phép, đến công bố sản phẩm”. Đội ngũ kỹ sư của họ được đánh giá “giàu kinh nghiệm thực tiễn” và sẵn sàng tư vấn tận tình.

Lưu ý quan trọng và xử lý vi phạm

Việc thiếu giấy phép VSATTP trước khi kinh doanh có thể bị phạt tiền nghiêm khắc. Căn cứ Nghị định 115/2018 (sửa đổi 124/2021), hành vi kinh doanh dịch vụ ăn uống không có Giấy chứng nhận đủ điều kiện ATTP bị phạt từ 20–30 triệu đồng, còn sản xuất, kinh doanh thực phẩm mà không có giấy phép sẽ bị phạt từ 30–40 triệu đồng.

Do đó, chủ cơ sở cần nộp hồ sơ đúng quy định và theo dõi thời hạn giấy phép để tránh bị xử phạt. Bản cam kết ATTP và các giấy tờ liên quan cũng cần lưu giữ đầy đủ, vì cơ quan chức năng có thể yêu cầu kiểm tra bất cứ lúc nào.

Tóm lại, Đăng ký giấy phép vệ sinh an toàn thực phẩm là thủ tục bắt buộc và quan trọng để bảo đảm an toàn cho người tiêu dùng và tuân thủ pháp luật. Quy trình có thể phức tạp với nhiều giấy tờ, nhưng nếu chuẩn bị kỹ và thực hiện theo hướng dẫn, bạn sẽ hoàn thành nhanh chóng. Với sự tư vấn của các chuyên gia và tuân thủ các quy định nêu trên, cơ sở của bạn sẽ sớm được cấp giấy phép, yên tâm kinh doanh lâu dài và phát triển bền vững.